Interview: wie is Petra Luiken?

Interview: wie is Petra Luiken?

Esther Wouters interviewde onze kersverse interim voorzitter Petra Luiken. Een kennismaking

Wie is Petra Luiken?
38, Utrecht, aan te spreken met de voornaamwoorden zij/haar. Maar ik ben ook iemand die heel graag vrijwilligerswerk doet voor de lhbtiq+ gemeenschap. Dat doe ik al sinds 2006, met wat onderbrekingen. Voor mij is het belangrijk bij te dragen aan een mooiere wereld. Nou is de wereld in mijn optiek al best wel mooi maar het kan echt nog wel iets mooier. Ik ben ambitieus en als ik denk: “Dat lijkt me gaaf om te doen”, doe ik het meteen. Ik ben niet iemand met een bucketlist.

Ambitieus, vertel?
Ik wil graag impact hebben, niet persé in de hoogste functie van een bedrijf, als het maar op een plek is waar ik de wereld mooier kan maken. En daar wil ik echt hard voor werken. Ook als ik er heel veel voor opzij moet zetten.

Waar ben je gestart als lhbtiq+ vrijwilliger?
Bij stichting PANN. Daar heb ik 30 uur per week vrijwilligerswerk naast mijn fulltime baan gedaan. Eerlijk gezegd dacht ik na 7 jaar dat de drive weg was. Ik ben op wereldreis gegaan en toen ik terugkwam was ik eigenlijk heel erg uitgerust. Net op het moment dat ik dacht: “Ik ben wel weer toe aan iets leuks bij een nieuwe organisatie” kwam Barbara (vh voorzitter van Bi+ Nederland, EW) langs met de vraag of ik interim-voorzitter wilde worden bij Bi+. Dat was gewoon geen toeval.

Barbara kwam met je praten, maar had je daarvoor al iets met Bi+?
Mijn eigen leven en ook mijn liefdesleven is niet ingericht volgens strikte normen. Daar ben ik heel blij mee. Ik wil er graag aan bijdragen dat iedereen de ruimte voelt dat het oke is om het op je eigen manier in te vullen.

Dan toch maar even de altijd wat spannende vraag of je iets over je liefdesleven wil vertellen. Met alle ruimte om daar nee op te zeggen.
Ja ik wil daar wel iets over zeggen, mede omdat ik vind dat ik een voorbeeldfunctie heb. Mijn openheid inspireert anderen hopelijk om ook open te durven zijn. Ik date al geruime tijd met dezelfde persoon maar wij laten elkaar vrij in het zien van anderen. De verbinding die we hebben is sterk, mooi en liefdevol maar er is ook ruimte om liefde te geven aan anderen. Ik probeer zo in het leven te staan dat ik open sta voor wat het leven te bieden heeft. Ik val op vrouwen, ben nooit echt verliefd geweest op een man, maar kan sommige mannen wel erg aantrekkelijk vinden. Mocht ik voor een ander persoon dan een vrouw romantische gevoelens ontwikkelen of er komt een andere relatievorm op mijn pad, dan wil ik dat gewoon laten gebeuren en mijzelf niet beperken door hokjes of verwachtingspatronen.

Waarom wil je interim-voorzitter zijn van Bi+?
Ik heb ervaring. Ik ben eerder voorzitter geweest van Stichting PANN en van Stichting Roze Zaterdag Utrecht, ik weet wat er bij komt kijken om voorzitter te zijn van een stichting met vrijwilligers. Indien nodig durf ik ook de rol te nemen om naar  buiten te treden als gezicht van een organisatie. Want ook dat hoort bij interim-voorzitter zijn.

Eerder was Barbara Oud voorzitter, wat gaat zij nu dan doen?
De organisatie krijgt een nieuwe opzet. Barbara is nu directeur in plaats van voorzitter.

En wat is dan het verschil tussen bestuursvoorzitter en directeur zijn?
Het bestuur geeft vooral richting en staat wat op afstand. Barbara werkt als directeur aan de uitvoering van beleid en gaat dagdagelijks met de stichting en de vrijwilligers aan de gang. In dat opzicht blijft zij voor veel mensen het gezicht en aanspreekpunt van Bi+ Nederland.

Nu ben je nog nieuw en heb je een frisse blik. Wat is je eerste indruk van Bi + Nederland?
Vanaf het begin ben ik diep onder de indruk van wat er in de korte tijd dat Bi+ Nederland bestaat, is neergezet. Er wordt hier door vrijwilligers zo ontzettend professioneel gewerkt met een enorme intrinsieke motivatie. Daarbij wordt ook nog de connectie tussen de mensen die aangesloten zijn niet vergeten. Er is altijd eerst de vraag: “Hoe gaat het met je?”, voordat het over de inhoud gaat.  Dat vind ik echt heel mooi om te zien.

Waar gaat de komende tijd volgens jou over bij Bi+ Nederland?
De komende tijd focussen we onder andere op positieve aandacht voor bi+ mensen in de media. Vooral dat positieve is heel hard nodig. Daarnaast werken we heel hard aan een veilige en inclusieve gemeenschap van Bi+ mensen. Uit allerlei onderzoek blijkt dat het daar nog aan ontbreekt en dat het enorm belangrijk is. Ik geloof heel erg in de kracht van een community. Als je veel mensen bij elkaar brengt op een plek waar ze zichzelf kunnen zijn, komt daardoor vanzelf een enorme kracht en veerkracht vrij.

Waar verheug je je het meest op als je aan je voorzitterschap denkt?
Ik verheug me enorm op het live ontmoeten van alle vrijwilligers. De drive van mensen spat van mijn scherm af in online overleggen. Ik kan niet wachten om naar buiten te gaan, de missie van Bi+ Nederland voor het voetlicht te brengen en de Bi+ community de plek in het lhbtiq+ veld te helpen bezorgen waar die recht op heeft.

Cultuurtips van de bi+ redactie!

Cultuurtips van de bi+ redactie!

Het accepteren van je eigen bi+ gevoelens en ervaringen gaat vaak wat makkelijker als je dat deel van jezelf kunt herkennen in boeken, films, muziek, kunst en tv-series. In deze rubriek vertellen de bi+ redacteuren van dit blog over hun mediale en culturele ankerpunten. Deze keer: Esther Wouters

Foto: Esther Wouters in de vensterbank 1983

Mijn zus riep me. ‘Kom snel, die ene aparte vrouw is weer op t.v.’. De vrouw was Mathilde Santing en samen keken we naar haar optreden. Santing had witblond haar met een enkele zwarte lok, een engelachtige stem en ze begeleidde zichzelf met alleen een keyboard. Een fascinerende verschijning. Ik was denk ik 14. Zowel mijn zus als ik voelde haarfijn aan dat er een gelijkenis tussen deze vrouw en mij was waar we nog geen woorden voor hadden maar die onmiskenbaar werkelijk was, zoals de eikenhouten stoelen in de keuken van ons ouderlijk huis. Pas heel veel later, nadat de lesbische community haar jaren had geclaimd als mascotte en haar vervolgens verguisde toen ze een relatie met een man kreeg, hoorde ik Santing in een interview zeggen: ‘Ik heb nooit iets anders gezegd dan dat ik bi ben’. In retroperspectief klopte alles ineens voor me.

Ik las me suf in mijn puberteit, op zoek naar wie ik ben, hoe ik mijn leven kon vormgeven, zoekend naar beelden van een bestaan dat bij me zou kunnen passen. Zangers, schrijvers, dichters, is dat niet precies waarom ze onmisbaar zijn in een mensenleven? Ik las Blaman, niet wetend dat haar pseudoniem waarschijnlijk een afkorting was van ‘Ben liever als Man’. Ondanks dat ik niet alles snapte, had toch het gevoel van een diep begrijpen. Nog steeds wordt gesproken over ‘lesbische erotiek’ in de boeken van Blaman, waar ik daar gevoelsmatig een heel andere duiding aan gaf. En Virginia Woolf, die getrouwd was maar ook relaties met vrouwen had. De eerste keer dat ik de Indigo Girls hoorde zingen over Virginia Woolf -ik was al volwassen- barstte ik in huilen uit. De zoekende puber was instant terug.

They published your diary
And that’s how I got to know you
The key to the room of your own and a mind without end
And here’s a young girl
On a kind of a telephone line through time
And the voice at the other end comes like a long lost friend

Indigo Girls – Virginia Woolf (Rites of passage, 1992)

David Bowie, Freddy Mercury en Prince flirtten met wisselende genderrollen en noemden zichzelf bi. Ik vond het allemaal fantastisch maar het gaf geen aanwijzingen hoe te leven buiten de bestaande genderpaden als je verder eigenlijk een heel doorsnee bestaan leidt, ergens tussen Nijmegen en Arnhem. Op een bepaald moment hadden de artiesten een relatie of een overwegende voorkeur voor één gender en zei iedereen: ‘Zie, uiteindelijk is hij toch gewoon …’ Met alles wat ik nu weet zou ik dat de monoseksuele norm noemen. Maar dat woord had ik toen nog niet. Trouwens, Bowie was de stomme vragen die hij erover kreeg op een bepaald moment zo zat dat hij niet meer serieus in ging op de suggesties van interviewers dat bi-zijn eigenlijk niet echt waar kon zijn.

De echte bi-inclusie ontvouwde zich voor mij in de transwereld. Daar zag ik films waarin bi zijn niet wordt uitgelegd maar gewoon bestaat, net als dauwdruppels, of de witte strepen op een zebra. Zoals in de prachtige film Une Nouvelle Amie, waarin een vrouw haar man verlaat voor de vlammende liefde die ze voelt voor een transvrouw aan het begin van haar transitie. Precies dat overkwam mij overigens uiteindelijk ook.

Buiten de transwereld is de aanwezigheid van het begrip bi+ of pan-zijn in het maatschappelijke en culturele leven nog steeds allerbelabberdst. In dat kader: nog niet gelezen maar hoog op het nachtkast-stapeltje ligt Stemvorken, het nieuwste boek van A. F. Th. Van der Heijden. Ik citeer de NOS: ‘Stemvorken is een wat lengte betreft – bijna 900 pagina’s – doorsnee A.F.Th, met een prikkelend thema: de verpletterende liefde van twee heteroseksuele vrouwen die hun man inruilen voor elkaar.’

Uh, nou ja. Wie praat de NOS bij? (En Libris, Bol.com, waar de relatie tussen de twee vrouwen lesbisch wordt genoemd). Niettemin is de exercitie van Van der Heijden interessant: hij is naar eigen zeggen afgedaald in de liefde van de twee vrouwen uit oprechte fascinatie en het verlangen de gevoelens en ervaringen van de vrouwen nauwkeurig te beschrijven. Tegen de NOS zegt hij verder dat hij ‘de identiteitspolitie’ aan zijn deur verwacht en die confrontatie niet uit de weg zal gaan.

Dat lijkt me nou een goed gesprek voor Bi+ Nederland. Want zo lang vrouwen die relaties met mannen en vrouwen hebben overal lesbisch genoemd worden, laten we een heleboel zoekende pubers zonder de juiste woorden. Om dat gesprek te kunnen voeren moeten we het boek wel hebben gelezen. 888 Pagina’s – dat gaat nog even duren.

Mathilde Santing – I’ve grown accustomed to her face
Indigo Girls – Virginia Woolf
Anna Blaman – Eenzaam avontuur
David Bowie – interview over zijn seksualiteit (in 26 seconden)
Une nouvelle amie – Francoise Ozon (2014)
A.F.Th van der Heijden – Stemvorken