ervarings­verhaal Kaj en Maureen: “In tweeheid verbonden”

Kaj en Maureen vertellen over hun relatie, en de vorm die deze door de jaren heen heeft aangenomen. Ze delen waar ze tegenaan liepen en lopen, maar ook wat het proces hen heeft gebracht.  

op een bankje 

Maureen: Wij zijn al sinds de pabo, de opleiding die we allebei hebben gedaan, bij elkaar. We zijn vrij snel gaan samenwonen en getrouwd. Vlak voor ons trouwen heb ik Kaj verteld dat ik val op mensen. Toen had ik daar nog niet echt een naam voor, op een gegeven moment ben ik dat biseksueel gaan noemen en nu vind ik queer een fijnere benaming. In dat gesprek heb ik ook aangegeven dat ik hem niet ‘de eeuwige trouw’ kan beloven. Ik had toen al in de gaten dat ik niet zo in elkaar stak.  

Kaj: Ja, je gaf toen aan dat je ook op andere mensen verliefd wordt. Ik zou dat ook willen kunnen, maar dat is iets dat voor mij zo niet werkt.   

Maureen: Dat gesprek is toen de aftrap geweest, maar is niet verdergegaan.  

Kaj: Zes jaar geleden deelde ik met Maureen iets wat mij dwars zat: ‘Als we nou straks tachtig zijn en we zitten op een bankje en we gaan met elkaar terugkijken, kunnen we dan zeggen dat we elkaar alle ruimte hebben gegeven?’  

“Als we nou straks tachtig zijn en we zitten op een bankje en we gaan met elkaar terugkijken, kunnen we dan zeggen dat we elkaar alle ruimte hebben gegeven?” 

Maureen: Jij zei dat je niet wilde dat ik dingen niet heb onderzocht die misschien wel belangrijk voor mij zijn. Ja, dat gesprek opende voor mij wel een hele nieuwe wereld, allereerst ook om over na te gaan denken wat ik daarmee zou willen. Daar is nog wel een poosje overheen gegaan. Uiteindelijk heb ik de beslissing gemaakt om het vrouwenstuk te gaan ontdekken.  

Kaj: Het ging mij erom dat ik jou de liefde van een vrouw niet kan geven. Ik kan me voorstellen dat je dat wilde ervaren en dat wilde ik jou niet ontzeggen. Dus de intentie was dat je zou gaan daten met een vrouw en daar misschien een fysieke relatie mee zou hebben, en daar stopte het beeld voor mij. Meer was er toen nog niet.  

Maureen: Ik besloot dat te gaan onderzoeken en kwam via een datingsite iemand tegen. Met haar heb ik driekwart jaar gedatet. Ik ontdekte ook dat losse contacten niet mijn ding zijn. Ik wil graag die romantische verbinding voelen en dat de ander ook onderdeel van mijn leven is. Na de eerste ervaring ben ik iemand anders tegengekomen, waar ik vier jaar mee samen ben geweest. Ondanks dat dat we organisch uit elkaar zijn gegroeid heb ik daar hele fijne herinneringen aan. Het maakte ook wel veel duidelijk voor ons. Zo heeft Kaj me wel eens gevraagd: ‘Hoe kijk je naar de toekomst?  Zou je nog terug kunnen naar een monogame relatie?’ Voor mij was wel duidelijk dat ik dat niet meer kon en niet meer wilde.  

Kaj: Dat was nooit de intentie natuurlijk, dus dan gaan er hele andere krachten spelen. In die periode toen Maureen die vriendin had, werd het me wel duidelijk dat ik dingen anders moest gaan doen en dat mijn toekomst er anders uit zou zien. Dat we als we tachtig zijn niet op dat bankje zouden zitten op die manier, maar misschien wel met drie personen, bij wijze van spreken.  

10 punten geluk

Kaj: Ik ben er best wel een tijdje verdrietig om geweest. Niet zozeer omdat Maureen een relatie had, maar omdat ik niet meer wist waar ik aan toe was. Ook omdat ik ergens met een bepaalde intentie ben ingestapt en we heel ergens anders zijn uitgekomen. Ik heb er lang over gedaan om me te realiseren dat het helemaal niet zo erg hoeft te zijn. Het omslagpunt kwam toen ik op uitnodiging van vrienden in Frankrijk ging boulderen. Ik zat daar voor mijn tentje met een koffie en de zon op mijn knar en ik realiseerde me dat ik daar 10 punten geluk scoorde. Het was echt zo’n ultiem moment van ‘Wat is het leven toch fijn’. Toen realiseerde ik me dat al die dingen waarvan ik dacht dat daarvan mijn geluk afhankelijk was, dat het daar helemaal niet zat. Dat ik met heel weinig gelukkig kan zijn en dat ik vooral gelukkig met mezelf moet zijn.  

Maureen: We hebben veel gesprekken gehad. Het ging er ook over dat ik niet verantwoordelijk wil zijn voor jouw geluk.  

Kaj: Ja, je wilt er wel aan bijdragen. Dat besef kwam ineens daar in Frankrijk.  

“Ik wil niet verantwoordelijk zijn voor jouw geluk.” 

Maureen: Ik voelde me daar een poos, en nog steeds af en toe, wel schuldig over. Het is niet waar je voor hebt getekend dertig jaar geleden. Ik vond het dus spannend om uit te spreken ‘Ik wil niet verantwoordelijk zijn voor jouw geluk’, het voelde te groot en te zwaar. Voor mij was dat moment ook een stukje loslaten. 

ijzersterke vriendschap

Kaj: Inmiddels zie ik Maureen als de beste vriendin die ik kan hebben. En dat zal altijd zo blijven. Ik heb een vriendschap waar voor mijn gevoel niks doorheen komt. Die is ijzersterk en dat maakt het veel makkelijker om dingen te bespreken.  

Maureen: Ja dat is iets dat naast jouw moment in Frankrijk heel belangrijk is geweest, want er zijn ook periodes geweest dat we niet zo makkelijk over moeilijke dingen spraken. Maar in dit proces ontkom je er niet aan als je verbonden met elkaar wilt blijven. Dan zal je alles op tafel moeten leggen en ik denk dat dat iets is wat we door de jaren heen echt hebben geleerd. En voor mij persoonlijk heb ik geleerd om aan te geven waar mijn behoefte ligt.  

Kaj: Ik denk dat we allebei echt naar elkaar hebben leren luisteren. Wat zegt diegene? Wat is de boodschap? En niet alles te zien als een persoonlijke aanval, maar vooral naar de inhoud te kijken en wat je daarmee kan doen.  

Maureen: Een nieuwe uitdaging was dat ik afgelopen zomer iemand ben tegengekomen. Dit is een relatie geworden die zich anders ontwikkeld heeft dan eerdere relaties.  

Kaj: Ja, ik heb het idee dat je eerder een dubbelleven leidde, daar en hier. Nu komt je vriendin ook regelmatig bij ons thuis en ervaar ik ook een klik met haar. Ik merk dat ik het fijn vind als ze er is. Ik weet niet wat voor krachten daar spelen, maar ik ben wel gehecht aan haar. Ik denk dat het komt door de energie die om haar heen hangt, een energie waar ik me heel erg in thuis voel. Ik denk dat onze relatie succesvol is gebleven omdat we continue hebben gecommuniceerd over of het ritme ons nog bevalt. Ik zou iedereen ook aanraden om met elkaar te gaan schrijven. Op het moment dat iets gaat veranderen in je relatie om dan op elkaar te reageren op papier. Je reageert dan alleen op de inhoud, die is ontdaan van intonatie.  

Maureen: En je kan het op je eigen moment doen, je kan er rustig over nadenken en woorden op je laten inwerken.  

ruimte

Kaj: Ik heb in dit proces geleerd om gelukkig te zijn met mezelf. Ik heb klimmen gevonden, wat hier toch een zijproduct van is, maar het is datgene wat ik het allerliefste doe. Ik heb iets gevonden waar ik mee bezig ben, waar best veel tijd in gaat zitten en waar ik nu de ruimte voor heb. Daar ben ik heel blij mee.  

Maureen: Ik kan nu ook meer zijn wie ik in beginsel al was. Ik had dat zes jaar geleden niet voor mezelf bedacht. Kaj’s vraag kwam uit de hemel vallen en ik weet niet of ik mezelf dat ooit zou hebben gegund op die manier. Dat de schoen ergens was gaan wringen dat denk ik wel, dus ik ben alleen maar heel blij dat het op latere leeftijd nog gebeurd is. Ik ervaar nu veel ruimte van de mensen met wie ik ben. De belemmering zit hem vooral nog in mezelf. Er zijn nog oude patronen die je hebt meegekregen van hoe het ‘hoort’. Niks gaat bij ons zoals men vindt dat het hoort, dat blijft ook iets wat hardnekkig is in mijn eigen systeem. In onze omgeving krijgen we soms te maken met verkapte micro-agressie1 waaraan je kan voelen dat het toch niet helemaal oké is. Bijvoorbeeld vragen als ‘Heb je niet genoeg geëxperimenteerd? Wanneer is het klaar?’. Ook merk ik een stukje stilzwijgen, dat er nooit naar gevraagd wordt door mijn omgeving.  

“Niks gaat bij ons zoals men vindt dat het hoort.” 

Kaj: Dat er niet over gesproken wordt, maakt het aan de ene kant wel makkelijker, want dan hoef je ook niks uit te leggen, maar aan de andere kant geeft het mij het gevoel dat mensen zich niet realiseren dat het een deel van jouw leven is.  

Maureen: Het is wel jammer, want het is iets waar ik gewoon open over wil zijn en ook enthousiast over wil kunnen vertellen, omdat het voor mij belangrijk is. Ik vind het ook fijn als mensen vragen stellen uit nieuwsgierigheid. Gelukkig zijn er ook mensen die liefdevol en positief hebben gereageerd. 

Kaj: Onze kinderen hebben heel bijzonder gereageerd. Tijdens Maureens eerste relatie vertelde ik dat mama een paar weekenden naar iemand toe was geweest en dat dat niet zomaar was. Toen heb ik het uitgelegd en vroeg ik wat ze daarvan vonden. Mijn dochter vroeg toen: ‘Hoe is het voor jou?’ Toen zei ik dat het voor mij prima was, waarop ze antwoordde dat dat het belangrijkste is. Mijn zoon zei: ‘Denk je nou echt dat ik dat niet in de gaten had?’ Dat vind ik wel mooi, ik vind die antwoorden heel integer.   

Maureen: Later hebben ze gezegd dat ze in die tijd altijd hebben gezien dat wij goed bleven met elkaar. Dat was één van de redenen dat er geen alarmbellen afgingen.  

Kaj: De kinderen zorgden ook voor mij als Maureen er niet was. Als ik een avond alleen zat, dan kwamen ze altijd even beneden zitten om te kijken of het oké is. Dat scheelt wel als één iemand het avontuur aangaat. Ik weet niet hoe ik het anders ervaren had.  

tweeheid

Kaj: Vriendschap is nu bij ons echt de basis gaan vormen, niet meer het huwelijk. Wij bepalen nu dat we samen dingen willen delen. Dat wordt niet meer vanuit een wettelijk papiertje of vanuit culturele/religieuze achtergrond of iets dergelijks bepaald. Het is voor een gedeelte de teugels in handen nemen over je relatie en de invulling daarvan. Dat je het niet meer laat bepalen door de omgeving.  

Maureen: Ja, wat je net ook zei over blij zijn met jezelf, in een relatie wordt verwacht dat je een soort eenheid bent. In een boek heb ik eens gelezen over een tweeheid van verbinding en dat vind ik heel mooi. Als je een eenheid bent dan ben je zonder de ander maar half jezelf, maar als je in tweeheid verbonden bent dan ben je nog steeds je hele zelf zonder de ander.  

“Als je een eenheid bent dan ben je zonder de ander maar half jezelf, maar als je in tweeheid verbonden bent dan ben je nog steeds je hele zelf zonder de ander.”  

Kaj: We hebben allerlei regels in ons leven.  Om sommige maatschappelijke ketens af te kunnen leggen, is heel bevrijdend. Het kan ook heel bevrijdend voelen om een nieuwe omgeving te zoeken waar mensen kunnen luisteren zonder oordelen. Als ik in het begin van dit proces had geweten dat er iemand was die dingen herkent, dan had ik niet zo het gevoel gehad dat ik er alleen in stond of dat ik het allemaal zelf moest uitvogelen. Wij hebben het allemaal zelf uitgevogeld en het is echt niet dé manier, maar het is een manier.  

Maureen: In het begin wist ik ook niet dat dit proces een doorgaande ontwikkeling is. Dat het niet iets is wat een vaststaande vorm heeft. Er is ook niet één manier die werkt. Er zijn zo veel verschillende vormen om invulling te geven aan bi+ zijn en meerdere verbindingen aangaan.  Ondanks alle veranderingen heb ik wel het gevoel dat de ervaringen van afgelopen jaren ons dichterbij elkaar hebben gebracht. 

–

Ben jij een partner van een bi+ persoon? We horen graag wat jouw ervaringen zijn en wat Bi+ Nederland hierin kan betekenen. In dit formulier kan je anoniem je ervaringen met ons delen.  

Ook zijn we op zoek naar monoseksuele (hetero, homo en lesbische) partners van bi+ mensen om voor een verkennend onderzoek over hun ervaringen te spreken in een interview. Ben je geïnteresseerd, laat het dan weten via dit formulier. Wil je meer weten, mail dan naar daphne@biplus.nl.   

lees ook