SCP LHBT-monitor: Slechtere gezondheid, schokkend veel seksueel geweld en verminderde veiligheid voor biseksuele mensen door dubbele minderheidsstress
De psychische gezondheid, seksueel geweldservaringen en veiligheidsgevoelens van biseksuele mensen* zijn veel ongunstiger (geworden) dan van hetero, homo en lesbische mensen in Nederland. Deze conclusie doet het SCP in hun LHBT-monitor onderzoek dat op 5 juli 2022 verscheen.
Het totaalbeeld is schokkend
Een op de drie biseksuele vrouwen is de afgelopen vijf jaar slachtoffer geweest van fysiek seksueel geweld. Bijna de helft (44%) is het afgelopen jaar slachtoffer geweest van ten minste een vorm van seksueel geweld. Wat de verklaringen hiervoor zijn, blijft een groot vraagteken. Ook dit onderzoek geeft daar geen antwoord op. Van de biseksuele mensen geeft maar liefst een op de drie (33%) aan psychisch ongezond te zijn, en dat is ongeveer drie keer meer dan onder heteroseksuele (11%) en lesbische en homo (13%) mensen. Ook heeft 20% van de biseksuele mensen het afgelopen jaar een depressie gehad, tegenover 9% van de heteroseksuele mensen en 11% van de lesbische en homo mensen. Het is niet verwonderlijk dat biseksuele mensen ook vaker contact hebben gehad met een psycholoog. Hoe die ervaringen zijn, dat weten we niet.
Het SCP onderzoek laat zien dat het belangrijk is om homo, lesbische en bi+ mensen niet als één groep te zien. Ontwikkelingen zijn verschillend voor subgroepen. Terwijl de psychische gezondheid van homo mannen en lesbische vrouwen inmiddels nagenoeg gelijk is geworden aan die van hetero mensen, geldt dit niet voor bi+ mensen. Sterker nog, hun psychische gezondheid en ook hun veiligheidsgevoelens zijn zelfs slechter geworden in de afgelopen jaren.
Dubbele minderheidsstress: heteroseksuele én monoseksuele norm
Het SCP ziet als een verklaring voor de ongunstige situatie van bi+ mensen dat zij te maken krijgen met dubbele minderheidsstress. Er is sprake van afwijzing en discriminatie vanwege het niet voldoen aan de heteroseksuele norm, én daarboven op afwijzing en discriminatie vanwege de monoseksuele norm. De monoseksuele norm is de verwachting en overtuiging dat iemands seksuele oriëntatie op één gender is gericht, ofwel je bent hetero of homo/lesbisch. Hierdoor blijft bi+ vaak onzichtbaar, wordt niet serieus genomen en roept vooroordelen op.
Bi+ Nederland herkent de uitkomsten en vindt het belangrijk dat het SCP hier de schijnwerper op heeft gezet. Met 1 miljoen mensen vormen bi+ mensen – iedereen die op meer dan één gender valt – de grootste groep onder de lhbti+ paraplu. Zij krijgen zelden expliciet aandacht en uit dit onderzoek blijkt dat hun problemen hierdoor onderbelicht zijn gebleven.
Wat is nodig?
Het SCP concludeert dat er in algemene zin (te) weinig aandacht wordt gegeven voor bi+ in beleid, de hulpverlening en voorlichting. Dat vindt Bi+ Nederland ook. Directeur Barbara Oud: ‘De aandacht voor lhbti+ heeft tot gunstige ontwikkelingen geleid voor sommige groepen onder de lhbti+ paraplu. Maar de situatie van bi+ mensen is zorgelijk. Nu is het tijd om ook naar de meer onzichtbare en gemarginaliseerde groepen te kijken, zoals bi+ mensen en ook trans en intersekse mensen. Wij werken hierin al samen met COC Nederland, TNN en NNID en dat willen we structureler en intensiever gaan doen.’
Bi+ Nederland roept op om net zoals voor lhti mensen rechtsbescherming te bieden aan bi+ mensen in de Algemene wet gelijke behandeling (Awgb) en het Strafrecht. In het onderwijs is in voorlichtingen, Gender & Sexuality Alliances, en het seksuele vormingsonderwijs meer aandacht nodig voor de sociale en seksuele veiligheid van bi+ jongeren. Daarnaast moet er over bi+ jongeren educatief materiaal worden ontwikkeld en verspreid, want dat ontbreekt vaak. Het laten zien van de grote diversiteit in bi+ mensen is belangrijk om hardnekkige vooroordelen tegen te gaan.
Ook in de hulpverlening voor seksueel geweld en in de GGZ is nauwelijks aandacht voor de behoeften, ervaringen en inclusieve bejegening van bi+ mensen. Het is daar nog echt een blinde vlek. Waar zijn de verhalen van bi+ mensen, waar is de kennis over bi+ onder professionals, waar is de aandacht in programma’s en beleid om bi+ fobie te verminderen? E-learnings, trainingen en campagnes zijn nodig. Bi+ Nederland en COC Nederland willen graag samenwerken om de hulpverlening te verbeteren aan bi+ mensen die kampen met psychische klachten en depressie.
Onderzoek van Movisie liet onlangs zien dat de angst voor bi+ mensen groter is dan voor homo en lesbische mensen, dat het sommige mensen onzekerder kan maken en dat er andere vooroordelen zijn, ook van homo en lesbische mensen. Wat werkt voor inclusie van homoseksualiteit, werkt niet automatisch ook voor bi+. Werkzame tips, kennis, inclusieve taal, ontmoetingen, bewustwording en zichtbaarheid helpen. Als dé landelijke emancipatie organisatie voor bi+ mensen zetten wij ons hard in om meer bi+ gemeenschap te bieden en om bi+ mensen, hun naasten en professionals van informatie, ontmoeting en zichtbaarheid te voorzien. Wij hopen dat dit onderzoek het einde inluidt van de maatschappelijke blinde vlek van bi+ en dat door gezamenlijke inzet de gezondheid en veiligheid van bi+ mensen flink zal verbeteren.
Meer weten?
• Op de hoogte blijven van publicaties en informatie? Meld je hier aan voor de Bi+ Nederland Nieuwsbrief en kijk op onze website en socials.
• Weten hoe jouw organisatie ervoor staat? Doe de Bi+ Zelfscan voor organisaties.
Contact?
Wil je contact n.a.v. dit persbericht of voor meer info? Stuur een e-mail naar info@biplus.nl.
Bi+ Nederland zet zich in voor een bi+ inclusieve samenleving. We richten ons op communities, beleid, onderzoek en kennis, trainingen en events voor bi+ mensen en professionals.
* Bi+ Nederland en vooraanstaande emancipatie en maatschappelijke organisaties spreken tegenwoordig van bi+ mensen als parapluterm voor iedereen die op meer dan één gender valt. Sommige mensen noemen zich biseksueel, panseksueel of queer. Sommigen benoemen hun bi+ oriëntatie niet.