Artikel n.a.v. het grootschalige onderzoek van Rutgers – Seks onder je 25ste
Onder Nederlandse jongeren komt een bi+ oriëntatie veel vaker voor dan een homo of lesbische oriëntatie. Van de 13-25-jarigen voelt 15% aantrekking tot meer dan één gender. Daarmee behoren zij tot de groep bi+ mensen. Dit blijkt uit het nieuwe representatieve onderzoek Seks onder je 25e van Rutgers en Soa Aids Nederland.
Van de jongens ervaart 5,5% een bi+ aantrekking en 3,1% een homo aantrekking. Bij meiden is het verschil nog groter met 17,4% bi+ aantrekking en 1,3% lesbische aantrekking. Van de genderdiverse jongeren ervaart zelfs 54% bi+ aantrekking en 28% monoseksuele aantrekking (d.w.z. alleen jongens of alleen meiden). Het maatschappelijk gangbare beeld dat mensen vooral heteroseksueel óf homoseksueel zijn en een kleine groep daartussen zit, klopt dus niet. Onderzoek over seksuele diversiteit laat dat al langere tijd zien.
Onder jongeren wordt de groep ‘niet hetero’ steeds groter. In 2023 voelt 11% van de jongens en 24% van de meiden zich niet uitsluitend seksueel aangetrokken tot het tegenovergestelde gender (hetero aantrekking). Dat gold in 2012 voor 6% van de jongens en 9% van de meiden. In deze verschuiving staat Nederland niet op zichzelf, want Amerikaans en Brits onderzoek wijst op dezelfde trend. “Bijna een kwart van de Gen Z vrouwen (geboren vanaf 1997) identificeert zich niet als hetero” luidt de kop van een recent artikel naar aanleiding van Brits onderzoek. Het is slechts een van de vele artikelen gewijd aan het groeiend aantal mensen dat zich identificeert als lesbisch, homo of bi+. De groei doet zich vooral voor onder jongeren.
Opvallend is dat deze groei van het aantal ‘niet-hetero’ jongeren vooral zit in het aantal bi+ mensen. Zo steeg het aantal Britse 18-tot-24-jarigen dat zich als biseksueel identificeert tussen 2015 en 2019 van 2% naar 16%. Ook in Nederland identificeren steeds meer jongeren zich als biseksueel. Van de jongeren met een aantrekking tot seksegenoten noemde in 2023 36% van de meiden zich biseksueel, 7% van dezelfde groep noemden zich lesbisch/homo. In 2017 noemde nog 32% van de meiden zich biseksueel en 10% lesbisch/homo. Vooral jongens zijn zich veel vaker biseksueel gaan noemen. In 2023 noemt 32% van de jongens zich biseksueel. Een precies even grote groep noemt zich homo. In 2017 noemde 21% van de jongens zich biseksueel en 49% homo.
Ook gebruiken jongeren tegenwoordig vaker een label onder de bi+ paraplu (o.a. biseksueel, panseksueel) om hun seksuele oriëntatie te benoemen dan de labels homo/gay/lesbisch. Zo blijkt dat 8,3% van de meiden zich identificeren als biseksueel, 1,6% als panseksueel en 1,3% als lesbisch/gay/homo. Van de jongens identificeert 3,3% zich als biseksueel, 0,8% als panseksueel en 3,7% als gay/homo. Onder genderdiverse jongeren noemt 19,1% zich biseksueel, 13,2% panseksueel, en een op de vijf (21%) zich queer.
In een samenleving met allerlei negatieve vooroordelen over bi+ en beperkende normen over seksualiteit en gender kunnen bi+ mensen die internaliseren en last hebben van interne bi+ negativiteit. Bi+ Nederland hoopt dat de stijging van het aantal bi+ jongeren een teken is dat jongeren minder interne bi+ negativiteit zijn gaan ervaren en dat het, zeker ook voor jongens, meer ‘geaccepteerd’ is om jezelf als bi+ en ook biseksueel te identificeren.
Sommige mensen voelen zich wel aangetrokken tot meerdere genders, maar gebruiken om zichzelf te beschrijven niet het label bi+ of andere labels onder de bi+ paraplu. Zo liet Nederlands onderzoek onder volwassenen zien dat bijna 4% van de mensen die op meer dan een gender vallen het label ‘hetero’ gebruikt en ruim 10% de labels ‘homoseksueel/gay’ of ‘lesbisch’. Ongeveer 1 op de 6 bi+ mensen labelt hun oriëntatie helemaal niet. Door te vragen naar seksuele aantrekking in plaats van seksueel gedrag of zelfidentificatie krijg je bi+ mensen dus beter in beeld.
Internationaal onderzoek laat goed zien dat veel jongeren zichzelf ergens tussen hetero- en homoseksueel op het spectrum plaatsen. In Brits onderzoek, waarin werd gevraagd zichzelf te plaatsen op een schaal van ‘compleet heteroseksueel’ tot en met ‘compleet homoseksueel’, zei maar liefst 47% van de 18-tot-24-jarigen zich ergens in het midden te begeven, 37% op ‘compleet heteroseksueel’ en 7% ‘compleet homoseksueel’. Amerikaans onderzoek onder jongeren laat eenzelfde beeld zien. Ook bij (Britse) volwassenen en ouderen komt ‘ergens op het spectrum’ aanzienlijk vaker voor dan ‘compleet homoseksueel’. In Nederland is nooit goed op die manier naar seksuele oriëntatie gevraagd.
De vraag is natuurlijk hoe het komt dat zoveel jonge mensen bi+ zijn. Was dat altijd al zo of iets van deze tijd? Wij denken dat het allebei waar is. Seksuele oriëntatie wordt tegenwoordig veel beter en inclusiever gemeten (d.w.z. meer opties en minder binair), waardoor de altijd al bestaande variatie onder mensen nu beter in beeld komt. Ook categoriseren onderzoekers tegenwoordig beter, waardoor mensen die ‘ergens op het spectrum’ zitten niet onterecht als hetero of homo/lesbisch worden gecategoriseerd. Bi+ mensen worden dus niet meer ‘uitgewist’ (bi+ erasure). Daarnaast is seksuele diversiteit onder jongeren veel minder een taboe onderwerp en krijgen ze via internet en school meer en betere informatie tot zich dan de generaties voor hen. Als je niet weet wat biseksualiteit is of vooral hoort dat biseksualiteit niet zou bestaan (wat zeker vroeger nog vaak werd gezegd), dan is het veel lastiger om je bi+ gevoelens te erkennen, omarmen en ben je minder geneigd om dat in een vragenlijst aan te kruisen.
Bi+ komt dus zeker onder jongeren veel meer voor dan homoseksualiteit. Des te opvallender is het hoezeer media, onderwijs, beleid en hulpverlening onder de noemer seksuele diversiteit of lhbtqi+ nog steeds voornamelijk aandacht hebben voor homoseksualiteit. Daarmee wordt de grootste groep binnen de lhbtqi+ paraplu nog vaak vergeten en niet bereikt. En dat is ernstig , want SCP en CBS onderzoeken laten zien dat juist bi+ mensen te maken krijgen met grote onzichtbaarheid, mentale gezondheidssproblemen, uitsluiting, discriminatie. Hoog tijd dus om de diversiteit binnen lhbtqi+ meer te erkennen.
Ben je bi+ en onder de 30 jaar en wil je contact met andere bi+ jongeren, volg dan Bi+ Jong! op Instagram.
Lees de Bi+ Factsheet voor meer feiten over bi+ mensen en de verschillen tussen bi+ en homo/lesbische emancipatie.
Voor meer informatie of contact, mail info@biplus.nl.
